Aizheimar beyin hücrelerinin zarar görmesi ile başlayan nörolojik bir hastalıktır. Özellikle bellek alanında olmak üzere bilişsel fonksiyonlarda bozulma ile kendini gösterir. Bozulma bir anda oluşmaz. Zamanla artar. Hastalığın seyri bireyden bireye farklılık gösterir. Hastanın nasıl bir bakım aldığı kayıpları yavaşlatıcı ya da hızlandırıcı yönde etkiye sahiptir. Hastada olan ve sonradan oluşabilecek sağlık sorunları için ilgili birimlerle sürekli iletişimde olunmalıdır. Fiziksel bakımın dışında Alzheimarlı hasta sosyal ve psikolojik olarak da desteklenmelidir.
Hasta yakını ya da bakım verenler hasta için en iyisini yapmak, mümkünse kötüye gidişi yavaşlatmak hatta durdurmak ister. Demansiyel süreçleri durdurmak mümkün olmasa da psikolojik, sosyal ve fiziksel olarak sağlıklı bir yaklaşımda bulunulabilir. Hasta yakınları olarak öncelikle hastalığı iyice öğrenmek, anlamak ve kabul etmek gerekir. Yeterli bilgi ile bazı problemler ortaya çıkmadan ön görülebilir ve daha hızlı çözüm üretilir. Sürece doğru uyum ve çözümler ise ancak hastalığı kabulden sonra gelebilir. Hasta ve yakınları arasında bugüne dek gelen rollerde ve algılarda değişmeler yaşanır. Karşıdaki kişiyi algı değişir. İhtiyaçlar evlat, çocuk, kardeş rolünü yakını için bakım veren, karar alan, otorite kullanan daha farklı bir role dönüştürebilir. Bu durum başta iki taraf içinde zordur.
Alzheimarlı bir hastanın sorumluluğunu tek başına almak son derece zor ve yorucudur. Uzun vadeli düşünmek, mümkünse sorumlulukları bölüşmek gerekir. Maddi, manevi, sosyal her türlü kaynak gerçekçi biçimde gözden geçirilmeli bakıma ilişkin adımlar sonra atılmalıdır. Alınan kararlar, verilen bakım sürdürülebilir ve güncellenebilir olmalıdır. Düzenli bakım verenlerin kendilerini de gözetmeleri gerekiyorsa ruhsal ve fiziksel bakım almaları uygun olur.
Psiko-sosyal öneri uygulamalarını hastanın eğitimi, bireysel özellikleri ve hastalık düzeyine göre seçerek düzenlenir. Öncelikle hastanın özelliklerine uygun yapılabilecekler belirlenir. Sonra hastaya bakım verecek tüm kişilerin de bu konuda bilgilenmeleri eğitilmeleri sağlanır.
UZM. PSK. ZEYNEP ŞEKER AYGÜL