Görsel, işitsel, dokunsal, koku ve tat gibi uyaranlarla beynin farklı merkezlerinin uyarılmasında fayda vardır. Hastalarla uygulama yaparken uyaran verildiğinde duyumlarına dikkat çekip odaklanması teşvik edilebilir. Bazı uygulamalar birden çok duyumsal algıyı harekete geçirir.
GÖRME ALANINA YÖNELİK UYGULAMALARÇocukluk ve gençlik yıllarına ait olan fotoğraflardan başlayarak albümler oluşturulabilir. Albümler anıları canlı tutacaktır. Sahaflardan ya da yakınlarınızdan eski posterler, eski gazeteler ve fotoğraflı görseli bol olan eski dergiler alınabilir. Görsel materyaller gösterilir, eline verilir. Bakması, okuması sağlanır. Üzerine konuşulur.
Sevdiği müzik türlerinden, sevdiği sanatçılardan şarkıları bir araya getirerek dinlemesi sağlanır. Hastaya yüksek sesle kitap okunabilir ya da sesli kitap kayıtları dinletilebilir. Sesli kitap kayıtları eski okuduğu, bildiği öykü ve romanlardan seçilebilir. Şiir okunabilir. Şiirlerde olan ses uyumlarının rahatlatan yatıştıran bir yönü vardır.
Birlikte eski film ya da diziler izlenebilir. Film ve diziler hem görsel hem işitsel uyaranlar içerir. Bunlar çağrışımlar yolu ile eski anıların canlanmasını da sağlar.
Alzheimarlı hastanın çocukluk çağına ait eski tatlar araştırılabilir. Bazı yiyecekler bulunup belirli miktarlarda tüketmesi sağlanabilir. Akide, mevlit şekeri, bisküvi arası lokum ya da eski bazı yemekler vb.
Çiçek, meyve, okunan kitap, sevdiği parfüm her türlü kokuya dikkat çekerek koklaması sağlanabilir.
Açık hava etkinliklerinde, güneşi ya da soğuk havayı yüzünde, bedeninde nasıl hissettiği sorulabilir. Duyumlara dikkat çekilir.
Okunan kitap, fotoğraflar ya da albümler, koparılan bir yaprak, çiçek, eline verilebilir. Dokunması sağlanır. Farklı tekstil ürünleri verilip fikri, tercihi sorulabilir. Hayvanları seviyorsa onlara dokunması iletişim kurması sağlanır.
Zihin unutsa bile kas hafızası ayrı çalışır. Bu nedenle biliyor ve seviyorsa eline örgü ya da başka bir el işi verilmelidir. Orta ya da ileri düzey hafıza kayıplarında bile hasta bazen eline verilince örmeyi, dikmeyi başarabilir.
UZM. PSK. ZEYNEP ŞEKER AYGÜL